poniedziałek, 8 stycznia 2018

Vaccinium vitis-idaea - Borówka brusznica, B.czerwona - Rode bosbes

                                  Borówka brusznica, 'wdzięczna', niewielkich rozmiarów krzewinka, która dzięki temu, że jest zimozielona oraz posiada bardzo dekoracyjne owocki, chętnie zapraszana do ogrodowych przestrzeni. Posiada płytki system ukorzeniania, co także predysponuje ją do nasadzeń pojemnikowych; przy takim wyborze, musimy dysponować odpowiedniej wielkości donicami, gdyż podziemne rozłogi rośliny silnie się rozgałęziają.


                                                    Lingonberry.eng
Vaccinium vitis-idaea - Borówka brusznica - Rode bosbes
Fireballs 'Lirome'


                                 Jak przystało na roślinę z rodziny wrzosowatych, brusznica porasta w dużych grupach wrzosowiska, leśne polany, a czasem na obrzeżach i w głębi lasu.  Z tytułu wielu walorów (zdobniczych, smakowych, leczniczych), jest krzewinką, która chętnie jest goszczona na wielu działkach i w ogrodach. Do jej uprawy nie potrzeba zbyt wiele miejsca. Wystarczy tyle, aby kilka egzemplarzy posiadało przestrzeń do życia ('wędrujące' podziemne części).
                          Jajowate, ciemno zielone, błyszczące, niewielkich rozmiarów listki, a pośród nich dość wcześnie, ponieważ już w maju,rozpoczyna się pokaz kwitnących ozdób. Z czasem na części
przekwitniętych dzwonkowatych, czteropłatkowych kwiatuszków, zaczynają się zawiązywać owoce, a pozostałe dopiero zaczynają się rozwijać. Kuliste błyszczące owoce, najpierw są jasne, potem delikatnie różowe, aby w dojrzałej formie przybrać wyrazisty czerwony kolor. Stąd pochodzi powszechna nazwa tej rośliny - borówka czerwona.
                        Młode wiosenne listki, możemy wykorzystać jako surowiec farmaceutyczny, działał będzie antyseptycznie, moczopędnie i przeciwbiegunkowo.
                        Kolorowe owoce, będą zapewne pożądanym smakołykiem. W stanie surowym są gorzko-kwaśne, ale już po obróbce kuchennej, można napisać tylko jedno, są bardzo smaczne. A przy tym i zdrowe. Dawniej, do pieczeni z dziczyzny używano sosu na bazie tych aromatycznych przysmaków. Nie dość, że dopełniały pełnię szczęścia smakujących, to jeszcze miały zbawienny wpływ na ich układy trawienne.


Vaccinium vitis-idaea - Borówka brusznica - Rode bosbes
Fireballs 'Lirome'


                                 Owoce także można wykorzystać do przygotowania galaretek, deserów, faszerowania mięs, nalewki, soków, konfitury. Aby mieć większe bogactwo z borówki brusznicy, zbierajmy dojrzałe części bardzo delikatnie, tak, aby nie uszkodzić dopiero co dojrzewających, czy kwitnących delikatnie zaróżowionych kwiatów.
                                   W zależności od odmiany, mamy do wyboru krzewinki, które dorastają do wysokości od 20 do 40 centymetrów. Takie rozmiary, można ulokować w niższych piętrach bylinowej rabaty, albo w bliskości krzewów. Na metr kwadratowy sadzimy od 4 do 5 sztuk.  Choć mamy tutaj do czynienia z roślinami mrozoodpornymi, dodatkowa otulina z wyższych roślin i ściółkowanie, wskazane.
                              Miejsce nasadzenia powinno być słoneczne, albo w tak zwanym 'jasnym cieniu', (czyli pod ażurowymi koronami drzew, albo krzewów). Zbyt silne promienie słoneczne, czy zbyt cieniste miejsce, to gwarant, że będzie mniej owoców; a tego nie chcemy.
Ziemia próchniczna, żyzna, przepuszczalna, o odczynie pH kwaśnym. Sadząc brusznicę, można w dołki wrzucić kilka dodatkowych garści kompostu, czy torfu.
                           Roślina ta, dobrze rozwija się tam, gdzie stała umiarkowana wilgotność podłoża. Lepiej, aby było bardziej wilgotno niż za sucho. Po prostu, zbyt dużo,czy zbyt mało wody i wiadomo, mało owoców. W czasie suszy, nie zapominamy o podlewaniu.
Nawozimy od początku maja do połowy lipca, nawozem dla plantów kwasolubnych. Pamiętajmy, że będziemy jedli owoce, więc użyjmy takich substancji, które są wskazane dla roślin jadalnych.



Vaccinium vitis-idaea - Borówka brusznica - Rode bosbes
Fireballs 'Lirome'


                                   Te  egzemplarze, które sadziliśmy w bieżącym roku, warto przed zimą okryć agrowłókniną, albo siatką oczkowaną (z bardzo drobnymi otworami). Zapewniona będzie kołderka i wentylacja. Na początku wiosny, robimy cięcie. Ma ono na celu polepszenie krzewienia, a i oczywiście wpłynięcie na bogatsze kwitnienie, a co za tym idzie, na obfitszy zbiór owoców. Tniemy na 1/3 wysokości krzewinek. Wówczas także uprzątnijmy otoczenie roślin; wyzbierajmy pomiędzy nimi stare jesienne liście i inne zbędne elementy.
Wiosna to także dobry czas na podział brył, aby uzyskać nowe egzemplarze. Mając pewność, że nie nadejdą już wiosenne przymrozki, można także zastosować inną technikę rozmnożenia rośliny macierzystej - pobieramy niezdrewniałe sadzonki zielne i je ukorzeniamy.
                               Borówka brusznica, nie jest rośliną bardzo wymagającą. Ale bez naszej niewielkiej pomocy, jej pokrój i ilość owoców, pozostawią wiele do życzenia.
Odrobina serca, a w zamian dekoracyjność ogrodu i wykwintne smakołyki na talerzu, więc na pewno warto.



Vaccinium vitis-idaea - Borówka brusznica - Rode bosbes
Fireballs 'Lirome'






Vaccinium vitis-idaea - Borówka brusznica - Rode bosbes
Fireballs 'Lirome'




Vaccinium vitis-idaea - Borówka brusznica - Rode bosbes







Vaccinium vitis-idaea - Borówka brusznica - Rode bosbes




Vaccinium corymbosum - Borówka wysoka, (b. amerykańska) - Blauwe bes ( foto )




Przypisy:
Licencja: [CC-BY-SA 3.0 Deed]
https://en.wikipedia.org/wiki/Vaccinium_vitis-idaea
https://pl.wikipedia.org/wiki/Bor%C3%B3wka_brusznica
https://nl.wikipedia.org/wiki/Rode_bosbes

Brak komentarzy:

Prześlij komentarz